Bàn thờ gia tiên người Hoa có gì GIỐNG và KHÁC với người Việt?

Việt Nam có 54 dân tộc với tín ngưỡng và tôn giáo khác nhau, trong đó phải kể đến cộng đồng người Hoa vốn nổi tiếng với nhiều tục lệ tâm linh đặc sắc. Vậy bàn thờ gia tiên người Hoa và tục thờ cúng có gì khác biệt so với người Việt?  

1. Khác về bày trí đồ thờ cúng

Mỗi đất nước có phong tục tín ngưỡng quan trọng riêng biệt, chính vì vậy mà nguyên tắc bày biện đồ thờ cúng cũng khác nhau. 

Thông thường, người Việt sẽ bày biện bộ tam sự hoặc bộ ngũ sự trong mỗi dịp thờ cúng. Còn người Hoa thì bày biện đơn giản gồm tượng Phật, bát hương, bình hoa hoặc tấm hình quan Công, di ảnh tổ tiên.

Bàn thờ gia tiên người Hoa bày biện vô cùng trang trọng

Người Hoa rất chuộng và tin phong thủy, thế nên họ thường xuyên thắp nến, dùng đèn Thần Đăng hoặc đèn ly chứ không dùng chân đèn và đặt thêm các tượng phong thủy, đồ vật phong thủy lên bàn thờ để cầu bình an, may mắn, công việc làm ăn thuận lợi, phát đạt.

Trong khi đó, người Việt chỉ thắp nến để không gian thờ phụng thêm trang nghiêm, ấm cúng. Chứ không đặt nặng về mặt phong thủy như người Hoa. 

Bàn thờ người Hoa thờ thần Cửa, thần Táo Quân, thần hộ mệnh, thần Tam Quan Độ Đế…Cúng bái cầu nguyện bình an, sức khỏe, cầu xin các chư vị Thần Phật, Thổ công, Táo quân cùng tổ tiên phù hộ độ trì.

Người Hoa thường thờ thần Phật vô cùng trang trọng

Bàn thờ người Hoa thường đặt ở trung tâm ngôi nhà, gian chính giữa, nơi tôn nghiêm nhất. Họ thờ phụng tổ tiên 3 đời, 5 đời, 9 đời. Tuy theo quy định tổ tiên mà mỗi gia đình có quy định thờ tự khác nhau. 

Người Hoa vẫn thờ Phật cùng với thờ tổ tiên trong gia đình. Họ còn rất tin tưởng ma thuật và sử dụng bùa chú. Họ sử dụng bùa chú vào các nhu cầu khác nhau. Trong đó chia ra 3 loại bùa chú chính gồm: cứu người, hại người và hộ thân. 

Thực ra, phong tục thờ cúng của người Việt cũng có xuất phát điểm từ Trung Hoa, sau đó biến tấu phù hợp hơn với văn hóa tâm linh Việt Nam. 

Nhìn chung thì phong cách thờ cúng của người hoa khá đa dạng, phong phú nhưng không mấy cầu kì. Cộng đồng người Hoa đông dân nhất hiện đang sinh sống ở các quận trung tâm TPHCM. Họ góp phần làm đa dạng màu sắc tín ngưỡng trong văn hóa tâm linh và phụng thờ của nước ta. 

2. Khác về Tín ngưỡng Tâm linh

Tín ngưỡng tâm linh được xem là điểm tựa tinh thần trong lối sống của người Hoa. Có thể thấy, những nơi có người Hoa sinh sống đông đúc, nơi đó sẽ có nhiều miếu, chùa phụng thờ Phật, thánh, thần, tổ sư…

Người Hoa thường hay thờ các bậc thánh nhân như Quan Công Võ Thánh, Tam Sơn Quốc Vương, Thiên Hậu Thánh Mẫu….Với họ, các chư vị này trở thành niềm tin bất diệt, ăn sâu vào tâm thức và có vai trò rất quan trọng trong tín ngưỡng thờ Phật.

Cách bày trí cúng kiếng, thờ phụng của một gia đình người Hoa

Trong mỗi gia đình của người Hoa sẽ luôn lập bàn thờ thờ các vị thánh nhân Quan Âm, Thần Tài, Thổ Địa….vô cùng trang trọng và bắt mắt. Họ thường cúng kiếng đa dạng để được minh chứng, phù hộ công việc hanh thông, thuận lợi. Họ rất tin tưởng vào uy linh của các bậc thánh thần, trước mọi chuyến đi, họ sẽ cầu nguyện, khấn xin được phù hộ, bình an, may mắn.

Trong mỗi gia đình của người Việt, đều có một bàn thờ tổ tiên, để bày tỏ lành hiếu kính của con cháu.

Giống với người Hoa, người Việt cũng thờ Mẫu, thờ Phật, thờ Quan Âm, chư vị thần thánh các phương và các bậc thánh có nguồn gốc từ Trung Hoa. 

Dù là người Việt hay người Hoa, tín ngưỡng thờ cúng khác nhau, thì đó vẫn trở thành nét đẹp văn hóa riêng biệt, làm phong phú lối sống tinh thần của con người trong hàng nghìn năm qua. 

3. Khác về Tục thờ trong các ngày Lễ – Tết

Nếu như người Việt thờ cúng giỗ ông bà, tổ tiên vào đúng ngày mất hàng năm thì người Hoa thờ cúng tổ tiên, ông bà vào các dịp tết Nguyên Đán và các dịp tết khác. 

Đặc biệt, những ngày mùng 9 tháng 9 và 29 tháng 9 thì người Hoa sẽ trang hoàng cho bàn thờ tổ tiên vô cùng trang trọng, phong phú.

Người Hoa bày biện lễ vật đa dạng, phong phú vào các dịp lễ tết quan trọng

Truyền thống tiếp nối bao thế hệ của người Hoa là kinh doanh, buôn bán. Họ rất giỏi trong việc làm ăn thương mại, đi buôn. 

Người Hoa dành 4 ngày trong 1 tháng là ngày 1-15, 2-16, để thờ cúng thần linh, cầu xin làm ăn thuận lợi, gặp nhiều may mắn, phát đạt, thuận buồm xuôi gió. Họ bày biện đầy đủ các vật phẩm tế lễ, đồ cúng liên quan để dâng lễ lên các chư vị thần thánh.

Người Hoa còn thờ cúng các vị thần như Quan Âm, Quan Công, Thần Tài, Thổ Địa…vào các dịp quan trọng hàng tháng, hàng năm. 

Ngày cúng “thịnh soạn” nhất của người Hoa là cúng Tết Trung Thu, Giao thừa, cúng giỗ,… đây là những ngày cúng đa dạng và nhiều món nhất.

Tín ngưỡng tâm linh đã ăn sâu bám rễ vào tâm thức của cả người Việt và người Hoa. Nó trở thành giá trị văn hóa tốt đẹp được gìn giữ qua bao thế hệ. Chính vì thế mà dù là bàn thờ gia tiên người Hoa hay người Việt có khác biệt vẫn luôn được sắp xếp và bày biện cẩn thận, chỉn chu. 

GỐM BÁT TRÀNG Hải Phòng

• Hotline: 0982118885 – 0225 6528 668
• Xưởng sản xuất: Xóm 5 Bát Tràng, Gia Lâm, Hà Nội
• Showroom 1: 266D – Trần Nguyên Hãn – Lê Chân – Hải Phòng
• Showroom 2: 396 Lạch Tray – Hải Phòng
• Showroom 3: Số 18 Đường tỉnh 351, Thị trấn An Dương, Hải Phòng
• Facebook: GỐM BÁT TRÀNG
• Website: GOMBATTRANG.VN