ĐÈN DẦU SEN MEN LAM

Đèn dầu Sen men lam chính là vật phẩm đồ thờ mang lại sự đầy đủ của Ngũ hành Âm – Dương. Đèn dầu không chỉ là vật phẩm gìn giữ sự ấm cúng cho nơi thờ tự mà còn là ngọn lửa soi đường cho ông bà tổ tiên trở về để chứng giám lòng thành của con cháu. 

1. Nét đặc biệt của đèn dầu Sen men lam

Đèn dầu Sen men lam tại Gốm Bát Tràng có hai kích cỡ để đáp ứng nhu cầu của quý khách hàng khi mua vật phẩm thờ cúng. Bên cạnh đó, hai kích cỡ khác nhau của sản phẩm sẽ phù hợp với các kích thước ban thờ khác nhau trong các gia đình hay từ đường dòng họ.  

Trên ban thờ, đèn dầu mang ý nghĩa soi sáng cũng như tạo sự ấm cúng cho nơi thờ tự linh thiêng. Bên cạnh đó, đèn dầu còn giúp gia chủ có thể thuận tiện trong việc lấy lửa thắp hương. Nén hương khi được thắp lên, cánh cửa thông quan giữa hai cõi âm – dương được khai mở để ông bà tổ tiên trở về lắng nghe tâm nguyện của con cháu.

Trên ban thờ, theo quan niệm của người Việt phải luôn có đủ năm yếu tố Ngũ Hành. Đèn dầu là vật phẩm tượng trưng cho hành Hỏa trong Ngũ Hành, có tác dụng xua đuổi tà khí quấy nhiễu nơi ở của gia chủ.

Đèn dầu Sen men lam nổi bật với họa tiết chủ đạo là hình ảnh hoa Sen xanh. Hoa Sen vốn là loài hoa tượng trưng cho sự thanh cao và thuần khiết. Đây cũng là biểu tượng cao quý của nhà Phật. Đồng thời, hoa Sen là câu chuyện về đạo lý “Nhân quả đồng hành”, khuyên răn con người ta phải luôn sống lương thiện, tích đức. 

2. Quy trình chế tác kỳ công của đèn dầu Sen men lam

Đèn dầu Sen men lam được chế tác hoàn toàn thủ công với 22 công đoạn nghiêm ngặt của làng nghề. Đất được tinh tuyển, chắt lọc từ dòng đất cao lanh Đông Triều. Đây được mệnh danh là “Đầu Rồng chữ S” của Tổ Quốc. 

Tiếp đó, đất sẽ được kết hợp cùng nước phù sa sông Hồng, tạo nên cốt gốm bền chắc và dày dặn. 

Sau khi tạo hình, vật phẩm được nung ở nhiệt độ 1350 độ C. Người nghệ nhân sẽ sử dụng kĩ thuật bút lông làm nổi bật họa tiết của sản phẩm. Cuối cùng để thành phẩm trở nên đẹp và bắt mắt hơn, người thợ sẽ phủ một lớp men thủy tinh lên bề mặt vật phẩm. 

Men lam là dòng men ra đời từ thế kỉ XIV. Đây được coi là dòng men lâu đời nhất tại làng nghề Bát Tràng. Màu sắc chủ đạo của dòng men này là màu xanh coban, mang lại cảm giác thanh cao và truyền thống. 

Bên cạnh đó, để làm nổi bật họa tiết trên nền men lam, người nghệ nhân chỉ có thể dùng bút lông và vẽ thủ công. Bởi có như vậy, các sản phẩm mới thể hiện được trọn vẹn nét đặc biệt riêng. 

3. Vị trí đặt đèn dầu Sen men lam

Tùy vào mục đích và nhu cầu mà nhiều gia chủ có thể đặt 1 hoặc 2 đèn dầu trên ban thờ. Nếu đặt 2 đèn thì gia chủ nên đặt ở vị trí cân đối hai bên ban thờ. Dù đặt 1 hay 2 đèn thì đèn dầu là vật phẩm quan trọng và cần phải có trên ban thờ.